Nedenleri, Belirtileri ve Etkili Tedavi Yöntemleri
Myomlar, rahimde sıkça görülen iyi huylu tümörlerdir ve birçok kadının yaşamının bir noktasında karşılaştığı bir sorundur. Bu makalede, myomların ne olduğunu, hangi belirtilere yol açtığını ve etkili tedavi seçeneklerini ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.
Myomlar Nedir?
Myomlar, rahmin kas tabakasından kaynaklanan iyi huylu tümörlerdir. Bu tümörler, çoğu zaman yuvarlak veya oval şekilli olup, rahim içinde veya rahim duvarında oluşabilirler. Myomlar, kadınların üreme çağında sıkça karşılaştıkları bir sorundur ve genellikle 30’lu yaşlardan itibaren ortaya çıkmaya başlar. Kabaca 4 kadından birinde myom olduğu söylenebilir.
Myomların Belirtileri
Myomlar, her kadında farklı semptomlara neden olabilir. Bunlar arasında ağrı, adet düzensizlikleri veya kanamalar, idrar sorunları ve kabızlık yer alır. Semptomların ciddiyeti ve türü, myomların boyutlarına, sayısına ve konumlarına bağlı olarak değişebilir.
Myomların Nedenleri
Myomların oluşumunu etkileyen faktörler arasında genetik faktörler, hormonal değişiklikler ve yaş yer alır. Genetik yatkınlık, aile geçmişi ve ırksal faktörler, myom riskini artırabilir. Östrojen hormonunun yüksek seviyeleri, myom oluşumunu teşvik edebilir.
Myomların Tanısı
Myomlar, doktor muayenesi ve görüntüleme testleri ile teşhis edilir. Doktor muayenesi sırasında, rahimde büyümüş tümörlerin belirlenmesi mümkündür. Görüntüleme testleri, myomların boyutlarını, sayısını ve konumlarını daha ayrıntılı bir şekilde incelemek için kullanılır. Ultrasonografi ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) bu amaçla yaygın olarak kullanılan yöntemlerdir.
Myomlar kötü huylu olabilir mi?
Myomlar iyi huylu tümörlerdir. Ancak leiomyosarkom denilen kötü huylu olan cinsi ile çoğu kez çok benzerlik gösterirler. Bu sebeple onları ameliyat etmeden ayırd edebilmek neredeyse imkansızdır. Myom alma ameliyatları sonrasın alınan materiyal patolojik olarak incelenir ve myom mu yoksa leiomyosarkom mu olduğu ortaya çıkar. Yapılan 1000 myom alma (myomektomi) ameliyatı sonrası patoloji raporunda 3 tane leiomyosarkom görülür. Bu oran hasta genç ise 100.000 de bir düşerken, yaş ilerledikçe ciddi şekilde yükselir. Bu sebeple biz hızlı büyüyen myomların kötü huylu olması ihtimali yüzünden ameliyatı öncelikle düşünebiliriz. Muayene esnasında bir myom saptanan bir hastanın 6 ayda bir kontrol olması gerektiğini akılda tutarak her myomu takibe alırız.
Myomların Etkili Tedavi Yöntemleri
Myomlar için çeşitli tedavi seçenekleri bulunmaktadır:
İzlem (Gözlem): Semptomları hafif olan ve küçük myomları olan bazı kadınlar sadece izlem seçeneğini tercih edebilirler. Bu durumda, doktorlar düzenli muayenelerle myomların büyümesini takip ederler. Takip esnasında genellikle ultrasonografi ile myomun ( ya da myomların) boyutları ölçülür. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki myomların boyutlarının ölçümü ölçümü yapan doktordan doktora değişiklik gösterebildiği gibi, aynı doktorun peşpeşe yaptığı ölçümler arasında da milimetrik de olsa farklar olması doğaldır. Bunu bir patates örneği ile açıklarsak daha iyi anlaşılacağını düşünüyorum. Elinize aldığınız patatesin bir cetvelle boyutlarını ölçmenizi istesek ölçüp bir kenara yazsanız. Biraz sonra aynı patatesi tekrar ölçtürsek neredeyse her zaman milimetrik farklar ortaya çıkacaktır. Bu düzenli yapıya sahip olmayan yapıların ölçümümde yapacağımız küçük hatalardan kaynaklanır. Uzun ekseni ölçerken biraz diagonal, ya da başka deyişle verevlemesine ölçüm alırsak daha uzun ölçeriz. Burada vurgulamak istediğim ölçümler arasındaki küçük farkların sizi kaygılandırmaması gerektiğidir. Bizim için anlamlı olan 6 ay gibi bir sürede boyutun yaklaşık iki katına çıkması gibi herkesin hemfikir olacağı büyümelerdir.
İlaç Tedavisi: İlaçlar, myomların büyümesini kontrol etmeye ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Hormonal ilaçlar, adet kanamalarını azaltabilir. Ayrıca, bazı ilaçlar myomların boyutunu küçültebilir. Ancak bu ilaçların çoğu hastadaki hormonları menapoz seviyesindeki gibi düşüreceği için çoğu zaman tercih edilmez.
Cerrahi Müdahale: Cerrahi seçenekler arasında myomektomi (myomların çıkarılması) ve histerektomi (rahmin tamamen çıkarılması) bulunur. Myomektomi, myomların alınmasını amaçlar ve genellikle rahmi korur. Histerektomi ise rahmin çıkarılması anlamına gelir ve bu nedenle doğurganlığı sonlandırır.Her myomektomi ameliyatı için hastalarımızla konuşurken onam formlarında operasyon esnasında kanama gibi bir sebeple rahiminizi almamız gerekebilir şeklinde bilgi veririz. Bu standart bir yaklaşımdır. Benim 30 yıllık meslek hayatımda henüz myomektomi amacıyla açıp histerektomi yapmak zorunda olduğum hastam olmadığını övünerek söyleyebilirim.
Radyofrekans Ablasyon ve Embolizasyon: Bu minimal invaziv işlemler, myomları küçültmek ve semptomları hafifletmek için kullanılır. Radyofrekans ablasyon, rahim içine bir cihaz yerleştirerek myomları yakmaya dayalıdır. Embolizasyon, myomların kan kaynağını keserek küçülmesini sağlar.
Myomlar ve Gebelik
Myomlar, gebelik üzerinde de etkili olabilir. Myomlar, rahim içerisinde bulundukları yer ve boyutlarına bağlı olarak gebeliği olumsuz etkileyebilir. Myomlar, düşük riskini artırabilir veya doğum sırasında komplikasyonlara neden olabilir. Ancak birçok kadın, myomlarla birlikte sağlıklı gebelikler yaşar. Genel kural olarak myomlar gebelik hormonlarının sağladığı avantajla gebelik esnasında büyüyeceklerdir. Bazen bu büyüme rahim içindeki boşluğa doğru oluşursa büyümekte olan fetusu sıkıştırarak bir takım sorunlara yol açabilir. Ancak hemen her zaman myomla fetusun büyüme yarışında fetus galip gelecek ve kendi büyümesini tamamlayacaktır. Myomu olan kadınların gebelik planlamasında myomun gebelik öncesi alınması gerekip gerekmediğine myomların yerleşimine ve büyüklüğüne bakarak doktorunuz karar verecektir. Genellikle 4 cm den büyük myomların önceden ameliyat edilmesinin daha iyi gebelik sonuçları vereceğine dair yayınlar mevcuttur.
Myomlardan Korunma Yolları
Myomların tamamen önlenmesi zor olabilir, ancak risk faktörlerini azaltmak ve semptomları kontrol altında tutmak için bazı önlemler alınabilir. Bu önlemler arasında sağlıklı yaşam tarzı seçenekleri, düzenli doktor kontrolleri ve risk faktörlerinden kaçınma yer alır.
Sonuç
Myomlar, birçok kadının yaşamında karşılaştığı bir sorun olabilir ve semptomları ciddi yaşam kalitesi sorunlarına yol açabilir. Ancak, doğru teşhis ve tedavi ile bu sorunların üstesinden gelinebilir. Herhangi bir myom belirtisi gösteriyorsanız veya bu konuda endişeliyseniz, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir. Unutmayın ki her vaka farklıdır ve tedavi yaklaşımı kişiselleştirilmelidir.